Kamus Bahasa Jawa Halus Kromo Inggil
Kamus Bahasa Indonesia - Bahasa Kromo Inggil
| Ngoko | Krama Madya | Krama Inggil | Indonesia |
|---|---|---|---|
| Seneng | Tresna/Tresno | Cinta | |
| Seneng | Remen | Suka | |
| Seneng | Rahayu | Bahagia | |
| aran | nama | asma | nama |
| bacut, terus | lajeng | lajeng | lantas, kemudian |
| bako | sata | sata | tembakau |
| baku | baken | baken | pokok, baku |
| bali | mantuk | kundur | kembali |
| bojo | semah | garwa | suami/istri |
| duwe | gadhah | kagungan | punya |
| gawa | bekta | asta | bawa |
| gugah | gigah | wungu | berdiri |
| jaga | jagi | reksa | jaga |
| jungkat | serat | pethat | sisir |
| jupuk | pendhet | pundhut | ambil |
| laris | lampah | tindak | jalan |
| lara | sakit | gerah | sakit |
| lunga | kesah | tindak | pergi |
| mangan | nedha | dhahar | makan |
| mari | mantun | dhangan | sembuh |
| rewang | rencang | abdi | pembantu |
| sikil | suku | sampeyan | kaki |
| slamet | wilujeng | sugeng | selamat |
| tonton | tingal | priksa | lihat |
| tuku | tumbas | mundhut | beli |
| turu | tilem | sare | tidur |
| untu | waos | waja | gigi |
| urip | gesang | sugeng | hidup |
| wong | tiyang | priyantun | orang |
| aba | dhawuh | perintah | |
| abah-abah | kambil | pelana | |
| kakak | abrit | merah | |
| kakak | abrit | abrit | merah |
| abot | awrat | berat | |
| abot | awrat | awrat | berat |
| adang | bêthak | menanak nasi | |
| adang | bethak | bethak | menanak nasi |
| adêg | jumênêng | berdiri | |
| adhêm | asrêp | cuek | |
| adhem | asrep | asrep | dingin, sejuk |
| adhêp | ajêng | hadap | |
| adhi | rayi | adik | |
| adhi | adhi | rayi | adik |
| adoh | têbih | jauh | |
| adoh | tebih | tebih | jauh |
| adol | sade | jual | |
| adol | sade | sade | jual |
| adon | abên | sabung | |
| tabrak | abên | menyabung | |
| tabrak | membakar | membakar | mengadu |
| adus | siram | mandi | |
| adus | adus | siram | mandi |
| agama | agami | agama | |
| agama | agami | agami | agama |
| age | enggal | cepat | |
| age-age | enggal- | enggal- | cepat-cepat, lekas |
| agek | sawêg | gres saja | |
| aja | sampun | jangan | |
| aja (dibaca: | mpun | ampun | jangan |
| ajang | ajang | ambêng | daerah nasi |
| ajang | ajang | ambeng | tempat, piring |
| aji | aos | nilai, harga, martabat | |
| aji | aos | aos | nilai, harga |
| aju | ajêng | maju | |
| akeh | kathah | banyak | |
| akon | akên | dhawuh | suruh |
| akon | aken | dhawuh/utus | menyuruh |
| aksama | aksami | ampun, maaf | |
| aksama | aksami | aksami | ampun, maaf |
| saya | kula | adalem/kawula | saya |
| saya | kula | dalêm | saya |
| saya | kula (dibaca:kulo) | kawula, dalem | saya, saya |
| aku, ngaku | aken | mengaku | |
| ala | awon | buruk, buruk | |
| ala (dibaca:olo) | awon | awon | jelek, buruk |
| alangan | pambêngan | halangan | |
| alangan | pambengan | pambengan | halangan, aral |
| bantalan | wana | hutan | |
| bantalan | wana | wana | hutan |
| ali-ali | sêsupe | cincin | |
| ali-ali | sesupe | sesupe | cincin |
| alih | pindhah | pindah | |
| alis | imba | alis | |
| alis | alis | imba | alis |
| amarga | amargi | karena | |
| amarga | amargi | amargi | sebab, karena |
| amba | wiyar | lebar | |
| amba (dibaca:ombo) | wiyar | wiyar | luas, lebar |
| ambu | ambet | ambet | basi |
| ambu | ambêt | ganda | basi |
| ambung | aras | cium | |
| ambung | ambung | aras | cium |
| amek | mêndhêt | ambil | |
| amêrga | amêrgi | karena | |
| amit | nuwun sewu | minta maaf | |
| amit | amit | sewu | permisi |
| ampir | pinarak | singgah | |
| ampir | ampir | pinarak | singgah |
| ana | wonten | ada | |
| ana | wonten | wonten | ada |
| anak | anak | putra | anak/putra |
| anak | anak, lare | putra | anak |
| anak | yoga | putra | anak |
| belum dewasa | belum dewasa | peputra | belum dewasa |
| andêl | pitados | percaya | |
| angel | awrat | sulit | |
| anggêr | saugêr | asalkan | |
| angger | uger | uger | asalkan, dengan syarat |
| anggo | anggê | agêm | pakai |
| angkat | bidhal | tindhak, jêngkar | pergi |
| angon | angen | menggembala | |
| angon | angen | angen | pakai |
| ani-ani | pugut | ani-ani (alat penuai padi) | |
| ani-ani | pugut | pugut | ani-ani |
| anom | ênem | muda | |
| antara | antawis | antara | |
| antara | antawis | antawis | antara, selang, sela |
| anti | antos | antos | tunggu |
| anut | tumut | dherek | ikut |
| anyang | awis | awis | menawar |
| anyar | enggal | enggal | gres |
| apa | menapa | menapa | apa |
| apa | punapa | apa | |
| apa | punapa | punapa | apa |
| apal | apal | apal | hafal |
| apik | sae | baik, cantik | |
| apik | sae | sae | bagus, baik |
| apura | apuntên | maaf | |
| apura | apunten | apunten | maaf, ampun |
| arah | angkah | maksud, tujuan | |
| aran | nama | asma | nama, sebutan |
| arang | awis | jrang | |
| arang | awis | awis | jarang |
| arep | ajêng | kêrsa | mau |
| arep | ajeng, purun | badhe, kersa | mau, akan |
| ari-ari | ari-ari | tuntunan | plasenta, ari-ari |
| arti | artos | makna | |
| arum | arum | arum | harum |
| asor | awon | andhap | buruk |
| asor | awon | andhap | rendah |
| asu | segawom | segawon | anjing |
| asu | sêgawon | anjing | |
| athuk | bathuk | palarapan | dahi, kening |
| ati | manah | (peng) galih | hati, kalbu |
| ati | manah | penggalih | hati |
| ati | manah | penggalih | hati/piker |
| ati-ati | ngatos-ngatos | atos-atos | hati-hati |
| atop | sêgu | tersendawa | |
| atur | unjuk | beri | |
| awak | tubuh | salira | tubuh |
| awak | tubuh | salira | badan, tubuh |
| awak | tubuh | sarira | tubuh |
| awan | siyang | siang | |
| awan | siyang | siyang | siang |
| aweh | nyukani | maringi | beri |
| aweh | nyukani | maringi | memberi |
| aweh | suka | paring/nyaosi/ngaturi | member |
| ayake | mbok mênawi | barangkali | |
| ayo | mangga | marilah | |
| ayo | mangga | suwawi* | mari/silakan |
| bacut | lajêng | kemudian, lantas | |
| bae | kemawon | hanya | |
| bakal | badhe | akan | |
| baki | panadhahan | nampan | |
| bako | sata | tembakau | |
| baku | bakên | pokok | |
| bali | wangsul | kondur | kembali |
| bali | wangsul | kondur | pulang/kembali |
| balung | tosan | tulang | |
| balung | balung | tosan | tulang |
| banda | dipunbêsta | dibelenggu | |
| banda | banda | besta | borgo, belenggu |
| bangêt | sangêt | sangat | |
| banget | sanget | sanget | amat, sangat |
| besar hati | banggi | tidak berdasarkan | |
| bangkekan | wangkingan | pinggang | |
| bangkekan | bangkekan | pamekan | pinggang |
| banjir | bêna | banjir | |
| banjir | bena | bena | banjir, air bah |
| banjur | lajêng | lalu, sesudah itu | |
| banjur | lajeng | lajeng | lantas, kemudian |
| bantal | kajang | bantal | |
| bantal | bantal | kajang sirah | bantal |
| banyu | toya | air | |
| banyu | toya | toya | air |
| bapa, bapak | rama | bapak | |
| bapak | bapak | rama | bapak |
| barêng | sarêng | bersama | |
| bareng | sareng | sareng | bersama |
| barêp | pambajêng | pambayun | sulung |
| barep | pembajeng | pembajeng | sulung |
| bata | banon | kerikil bata | |
| bata | banon | banon | batu-bata |
| bathik | sêrat | batik | |
| bathik | serat | serat | batik, corak kain |
| bathuk | palarapan | dahi | |
| batin | batos | batin | |
| batin | batos | batos | batin, isi hati |
| batur | rencang | abdi | hamba, pembantu |
| batur | rencang | abdi | pramuwisma |
| batur | rencang | abdi | teman, pembantu |
| bayen | babaran | babaran | melahirkan |
| bêbêd | nyamping | jarik (untuk pria) | |
| bebed | bebed | nyamping | menggunakan sarung/kain |
| angsa | kambangan | itik | |
| angsa | kambangan | kambangan | itik |
| bêbuwang | bêbucal | bobotan | buang air besar |
| bêcik | sae | baik | |
| becik | sae | sae | baik, elok |
| beda | bêntên | beda | |
| beda | benten | benten | berbeda |
| bêdhil | sênjata | senjata | |
| bêdudan | watangan | pipa rokok | |
| bekti | bektos | bektos | bakti, hormat |
| ben | kajengipun | kersanipun | biar, tak apalah |
| ben, karêben | kajêngipun | kêrsanipun | biarlah |
| bener | leres | kasinggihan | benar |
| bênêr | lêrês | kasinggihan | benar, betul |
| bêngi | dalu | malam | |
| bengi | dalu | dalu | malam |
| beras | uwos | uwos | beras |
| bêras | wos | beras | |
| besuk | benjing | besuk | |
| sanggup | sagêd | dapat, sanggup | |
| sanggup saged | saged | saged | dapat, sanggup |
| biyen | riyin | rumiyin | dahulu |
| biyen | riyin | rumiyin | dulu |
| biyung | ibu | ibu | |
| bobot | wawratipun | beratnya | |
| bocah | lare | anak | |
| bocah | lare | lare | anak |
| bojo | semah | garwa | suami, istri |
| bokong | pocong | bokong | |
| bokong | bokong | bocong | pantat |
| bolah | bênang | benang | |
| bolah | bolah | benang | benang |
| boreh | konyoh | bedak | |
| boreh | boreh | konyoh | bedak |
| brengos | rawis | kumis | |
| brengos | brengos | gumbala, rawis | kumis |
| brengos | rawis | gumbala* | kumis |
| bubar | bibar | simpulan | |
| bubar | bibar | bibar | usai, simpulan |
| bubrah | bibrah | rusak | |
| bubrah | bibrah | bibrah | rusak |
| budhal | bidhal | berangkat | |
| budi | jawah | jawah | hujan |
| budi | manah | pênggalih | budi, pikiran, logika |
| bukak | bikak | buka | |
| bungah | bingah | rêna | gembira |
| bungah | manah | penggalih | budi, pikir, watak |
| buri | wingking | belakang | |
| buri | wingking | pengkeran | belakang |
| buru | bujêng | buru | |
| buru | bujeng | bujeng | kejar |
| buruh | bêrah | buruh, pekerja | |
| buta | danawa | raksasa | |
| butuh | bêtah | butuh | |
| butuh | betah | betah | butuh, perlu |
| butuh | betah | kersa | butuh |
| buwang | bucal | buang | |
| buwang | bucal | kendhang | membuang |
| buyar | rampung | rampung | bubar |
| buyar | rampung | rampung | simpulan |
| calathu | wicantên | ngandika | berbicara |
| cangkem | cangkem | tutuk | bibir |
| cangkêm | lesan | tutuk | ekspresi |
| cangkir | tuwung | cangkir | |
| carita | cariyos | dongeng | |
| carita | cariyos | cariyos | dongeng |
| caturan | wicanten | ngendika | pembicaraan |
| caturan | wicantên | ngendikan | omongan |
| cawis | cawis | caos | sedia |
| cawis | cawisaken | caosaken | disiapkan |
| cêdhak | cêlak | erat | |
| cedhak | celak | caket | erat |
| cekel | cepeng | asta | pegang |
| cêkêl | cêpêng | dipunasta | dipegang |
| celeng | andhapan | babi hutan | |
| celeng | andhapan | andhapan | babi hutan |
| cêndhek | andhap | pendek, rendah | |
| cêngêl | griwa | tengkuk | |
| cêpêt | enggal | cepat | |
| cepet | enggal | enggal | cepat, segera |
| cewok | cawik | bercebok | |
| cilik | alit | kecil | |
| cilik | alit | alit | kecil |
| clathu | wicanten | ngendika | bicara, berkata |
| coba | cobi | coba | |
| coba | cobi | cobi | coba |
| crita | criyos | dongeng | |
| cucul | lukar | lepas baju | |
| cucul | cucul | lukar | melepaskan |
| cukup | cêkap | cukup | |
| cukup | cekap | cekap | cukup |
| cukur | cukur | pangkas | cukur, pangkas |
| cukur | pangkas | paras | bercukur |
| cumbana | saresmi | setubuh | |
| cundhuk | sangsangan | sunting | |
| cundhuk | cundhuk | sangsangan | tusuk konde |
| dadah | ginda | pijit | |
| dadah | dadah | ginda | pijat |
| dadi | dados | jadi | |
| dadi | dados | dados | dadi |
| dagang | gramen | dagang | |
| dalan | radinan | margi | jalan |
| dandan | dandos | busana | berhias |
| darma | darmi | pelaksanaan kiprah | |
| dawa | panjang | panjang | |
| deleh | suka | paring | taruh |
| dêlêng | tingal | priksa | lihat |
| dêrma | drêma | amal | |
| desa | dhusun | desa | |
| dhadha | jaja | dada | |
| dhayoh | tamu | tamu | |
| dhêk | kala | pada waktu | |
| dhek | kala | nalika | dikala |
| dhêmên | rêmên | bahagia | |
| dhêngêr | sumêrêp | priksa | tahu, mengerti |
| dhêngkul | jêngku | lutut | |
| dhengkul | dhengkul | jengku | lulut |
| dhewe | piyambak | sendiri | |
| dheweke | piyambakipun, panjenenganipun | dia/beliau | |
| dhisik | rumiyin | dahulu | |
| dhun | mandhap | turun | |
| dhuwit | yatra | arta | uang |
| dhuwur | inggil | luhur | tinggi |
| dina | dintên | hari | |
| diyan | dilah | lampu | |
| dluwang | dlancang | kertas | |
| dodod | kampuh | dodot | |
| dokok | dekek | paring | taruh |
| dol | sade | jual | |
| dolan | amêng-amêng | main-main | |
| dom | jarum | jarum | |
| doyan | purun | kêrsa | mau |
| driji | racikan | jari | |
| du, ngedu | ngaben | mengadu | |
| dudu | sanes | bukan | |
| duga | dugi | duga | |
| dulang | ndulang | ndahari | menyuapi |
| dulur | dherek | santana | saudara |
| durung | dereng | belum | |
| edan | ewah | gêrah ewah | gila |
| êdoh | nêbih | menjauh | |
| elek | awon | buruk | |
| êlih | mindah | memindah | |
| eling | emut | ingat | |
| elmu | elmi | ilmu | |
| elu | tumut | ndherek | ikut |
| êluh | waspa | airmata | |
| êmas | jene | emas | |
| êmbah | simbah | êyang | kakek |
| êmbok | ibu | ibu | |
| embuh | boten mangertos | sedih | |
| êmbuh | kilap | sedih | tidak tahu |
| êmbun-êmbun | sundhulan | ubun-ubun | |
| êmoh | botên purun | boten kêrsa | tidak mau |
| êmot | ngêwrat | memuat | |
| lezat | eca | lezat | |
| êndêm | wuru | mabuk | |
| endhas | sirah | mustaka | kepala |
| êndhas | sirah | mustaka | kepala |
| êndhêg | kendêl | henti | |
| êndhog | tigan | telur | |
| êndi | pundi | mana | |
| enêng | mendêl | membisu | |
| êner | lêrês | arah | |
| enggo | angge | agem | pakai |
| ênggo | êngge | agêm | pakai |
| ênggon | ênggen | daerah | |
| ênom | ênem | muda | |
| enom | enem | mudha/timur | muda |
| êntas | nêmbe | gres saja | |
| êntek | telas | habis | |
| ênteni | entosi | rantosi | tunggu |
| êntut | sarib | kentut | |
| ênyang | awis | tawar | |
| êpêk | pêndhêt | pundhut | ambil |
| epek | pendhet | pundhut | pinta |
| esuk | enjing | enjing | pagi |
| etung | etang | hitung | |
| ewuh | êwêd | repot | |
| gadhe | nggantos | menggadaikan | |
| gadhuh | ngampil | meminjam | |
| gajah | liman | gajah | |
| galo | mênika lo | itulah | |
| gaman | dêdamêl | senjata tajam | |
| gamêlan | gangsa | gamelan | |
| praktis | gampil | praktis | |
| ganêp | jangkêp | lengkap | |
| ganti | gantos | ganti | |
| gati | gatos | panting | |
| gawan | bekta | ampilan* | bawaan |
| gawe | damel | ngasta | menciptakan |
| gawe | damel | ngasta/yasa | buat |
| gêbug | gêbag | pukul | |
| gêdhang | pisang | pisang | |
| gêdhe | agêng | besar | |
| gêdhen | agengan | serba banyak | |
| gêgêr | pêngkêran | punggung | |
| gêlang | binggêl | gelang | |
| gelem | purun | kersa | mau |
| gêlêm | purun | kêrsa | mau |
| gêlung | ukêl | gelung | |
| gêmak | puyuh | burung puyuh | |
| gêmati | gêmatos | merawat dengan baik | |
| gêndhuk | nini | putri | |
| gênêp | jangkêp | lengkap | |
| geneya | kenging mênapa | mengapa | |
| gêni | latu | api | |
| geni | latu | brama* | api |
| gênti | gêntos | ganti | |
| gêring | kêra | susut | kurus |
| gêtih | rah | ludira | darah |
| githok | griwa | tengkuk | |
| glugu | glêga | pohon kelapa | |
| gocek | cêpêng | memegang | |
| godheg | gumbala | cambang | |
| godhong | ron | daun | |
| golek | pados | cari | |
| gugat | gigat | gugat | |
| gugu | gêga | ngestokaken | menuruti |
| gula | gêndhis | gula | |
| gulu | jangga | leher | |
| gumati | gumatos | merawat dengan baik | |
| guna | gina | guna | |
| gunêm | ginêm | ngêndika | berbicara |
| gunem | ginem | ngendika | berkata |
| gunung | rêdi | gunung | |
| guroh | dora | bohong | |
| gusi | wingkisan | gusi | |
| guyu | gujeng | tawa | |
| icip | dipunincip | dipunkêdhapi | dicicip |
| idêp | ibing | bulu mata | |
| idêr | pêpara | berkeliling | |
| idu | kêcoh | ludah | |
| iga | unusan | tulang rusuk | |
| ijo | ijêm | hijau | |
| ijol | lintu | tukar | |
| ika | mênika | itu | |
| ikêt | dhêstar | ikat kepala | |
| iket | udheng | dhestar | ikat kepala |
| iki | niki | punika | ini |
| iku | mênika | itu | |
| ilang | ical | hilang | |
| ilat | pengecap | pengecap | |
| ilmu | elmu | ilmu | |
| ilo | paningalan | cermin | |
| ilu | tumut | ndherek | ikut |
| imbon | imbêtan | peraman | |
| imbuh | imbet | tanduk | tambah |
| imbuh | imbêt | tanduk | tambah |
| imbuh | imbet, ngimbet | peram, memeram | |
| impi | supêna | impi | |
| inêp | sipêng | inap | |
| inggat | lolos | pergi tanpa pamit | |
| ingu | ingah | piara, pelihara | |
| intên | sela | intan | |
| irêng | cêmêng | hitam | |
| iring | dherekaken | diiringkan | |
| irung | grana | hidung | |
| irung | irung | grana | hidung |
| isa | saged | sanggup | |
| isih | taksih | masih | |
| isin | lingsem | malu | |
| ising | bêbucal | kêbêlêt, bobotan | buang air besar |
| isor | andhap | bawah | |
| iwak | ulam | ikan | |
| jaba | jawi | luar | |
| ahli | sawung | jago, calon | |
| jala | jambêt | jala, jaring | |
| jalu | jalu, panja | taji | |
| jaluk | nedi | nyuwun | minta |
| jaluk | suwun | pundhut | pinta |
| jam | jam, pukul | jam | |
| jambe | wohan | pinang | |
| jambu | jambêt | jambu | |
| jamu | jampi | loloh, usada | jamu |
| jamu | jampi | usada | obat |
| janggut | kêthêkan | dagu | |
| jaran | kapal | kuda/turangga | kuda |
| jaran | kapal | titihan, turangga | kuda |
| jare | caiyosipun | ngendikanipun | katanya |
| jare | cariyosipun | ngêndikanipun | katanya |
| jarit | sinjang | nyamping | kain |
| jarit | sinjang | nyamping | kain batik |
| jarwa | jarwi | artinya | |
| jati | jatos | jati, nyata, betul | |
| jawa | jawi | suku jawa | |
| jêmbar | wiyar | luas | |
| jênat | suwargi | orang yang sudah mati | |
| jeneng | nama | asma | nama |
| jênêng | nama | asma | nama |
| jênggot | gumbala | janggut | |
| jero | lêbêt | dalam | |
| jêruk | jêram | jeruk | |
| jisim | layon | mayat | |
| joged | beksa | tari | |
| kabêcikan | kêsaenan | kebaikan | |
| kabeh | sedaya | sedanten | semua |
| kacamata | kacamripat | kacatingal | kacamata |
| kacek | kaot | beda, selisih | |
| kacu | usap asta | sapu tangan | |
| kadhêmên | kasrêpên | kedinginan | |
| kadohan | kêtêbihên | terlalu jauh | |
| kae | punika | itu | |
| kaget | kejot | terkejut | |
| kagetan | kêjotan | praktis terkejut | |
| kajaba | kêjawi | kecuali | |
| kajawan | kajawen | daerahnya orang jawa | |
| kaji | ngaos | mengaji | |
| kakang | kangmas, raka | kakak laki-laki | |
| kakehan | kêkathahên | kebanyakan | |
| kaku | kaken | kaku | |
| kalah | kawon | kasoran | kalah |
| kalah | kawon | kasoran* | kalah |
| kali | lepen | sungai | |
| kalumrahan | kalimrahan | kebiasaan | |
| kalung | sangsangan | kalung | |
| kalungguhan | kalênggahan | pangkat, kedudukan | |
| kaluputan | kalêpatan | kesalahan | |
| kambil | klapa | kelapa | |
| kambu | kambet | tercium baunya | |
| kamitua | kamisepuh | pimpinan desa | |
| kamot | kawrat | muat | |
| kana | ngrika | sana | |
| kanca | rencang | sahabat | |
| kandha | cariyos | ngendika | berkata |
| kandha | sanjang | matur | berkata |
| kangên | kapang, oneng | rindu | |
| kangêrten | kangêrtosan | diketahui | |
| kanggo | kangge | kagem | buat |
| kantên | kantosan | penyabar | |
| kanti | kantos | hingga, hingga | |
| kapan | mbenjing menapa | kapan | |
| kapiran | kapinten | tidak terawat | |
| kara-kara | kawis-kawis | halangan | |
| karangên | kawisên | terlalu jarang | |
| karêben | kajengipun | biar saja, supaya | |
| karep | kajeng | karsa | kemauan |
| karêp | kajêng | kersa | niat, maksud |
| karêpe | kajêngipun | kêrsanipun | maksudnya |
| kari | kantun | tertinggal | |
| karo | kalih | kedua | |
| karo | kaliyan | dengan | |
| kartu | kêrtos | kartu | |
| karuhan | kantênan | tentu, terang | |
| kasoran | kawonan | kandhapan | kalah |
| kathok | sruwal | lancingan | celana |
| kathok | sruwal | lancingan* | celana |
| kathokan | sruwalan | lancingan | bercelana |
| katon | katingal | sanggup dilihat | |
| kawanên | kêsiangan | kesiangan | |
| kawêngên | kêdalon | kêmalaman | |
| kawigaten | kawigatosan | perhatian | |
| kawruh | sêsêrêpan | pengetahuan | |
| kaya | kados | menyerupai | |
| kayu | kajêng | batang pohon | |
| kê | kaping | kebatinan | |
| kêbacut | kelajeng | terlanjur | |
| kêbangêtên | kêsangêtên | keterlaluan | |
| kêbanyon | kêtoyan | terairi (sawah) | |
| kêbatinan | kêbatosan | kebati | |
| kêbênêr | kêlêrês | kebetulan | |
| kêbiren | kêbincihan | binatang yang dikebiri | |
| kêbiri | dipunkêbiri | dimandulkan | |
| kêbo | maesa | kerbau | |
| kêbocahên | kêlaren | kekanak-kanakan | |
| kêbutuhan | kabêtahan | kebutuhan | |
| kêcilikên | kalitên | terlalu kecil | |
| kêdadeyan | kêdadosan | kejadian | |
| kêdhep | kejep | kejap | |
| kêjaba | kêjawi | kecuali | |
| kêkarêpane | kêkajênganipun | kehendak | |
| kêkêmbangan | sêsêkaran | bunga-bungaan | |
| kêkêmon | kêkêmbêngan | berkumur | |
| kêlairan | wêdalan | wiyosan | kelahiran |
| kêlakon | kêlampahan | terealisasi | |
| kêlalen | kêsupen | terlupa | |
| kêlalen | kêsupen | kalimêngan | terlupa |
| kelangan | kecalan | kehilangan | |
| kêlar, kuwat | kuwawi | besar lengan berkuasa | |
| kêlaran | kêsakitan | kesakitan | |
| kelingan | kemutan | teringat | |
| kêluron | têrag | keguguran | |
| kêmalingan | kêpandungan | kecurian | |
| kêmbang | sêkar | bunga | |
| kêmênyan | sela | kemenyan | |
| kempol | wengkelan | betis | |
| kêmu | kembeng | kumur | |
| kêmul | singêb | selimut | |
| kêna | kenging | boleh | |
| kena | pikantuk | kepareng | boleh |
| kêndêl | purun | berani | |
| kêndhekên | kandhapan | sangat pendek | |
| kene | riki | sini | |
| kêntekan | kêtêlasan | kehabisan | |
| kêpaten | kêpêjahan | kêsedan | maut |
| kêpêntut | kêsarib | kentut | |
| kêpriye | kados pundi | bagaimana | |
| kêpung | kêpang | dikelilingi | |
| keren | kantunan | sisa | |
| kêrêp | asring | sering | |
| keri | kantun | tertinggal | |
| keris | dhuwung | wangkingan | keris |
| kêris | dhuwung | wangkkingan | keris |
| kêsêl | sayah | lelah | |
| kesuk | sakenjing | sepanjang pagi | |
| kêsusu | kêsêsa | tergesa-gesa | |
| kêsuwen | kvdangon | terlalu usang | |
| kêtara | kêtawis | kentara | |
| kêtêkan | kêdhatêngan | krawuhan | didatangi |
| kêtêmu | kêpanggih | bertemu | |
| kêthek | rewanda | monyet | |
| ketok | asring | kelihatan | |
| kêwêngen | kêdalon | kemalaman | |
| kewuhan | kewêdan | sangat segan | |
| kijing | sêkaran | nisan | |
| kinacek | kinaot | istimewa | |
| kinang | ganten | kingang | |
| kira | kintên | kira | |
| kirim | kintun | kirim | |
| kiyi | mênika | ini | |
| klambi | rasukan | ageman | pakain |
| klambi | rasukan | agêman rasukan | baju |
| klasa | gêlaran | tikar | |
| klbon | klêbêtan | kemasukan | |
| klêbu | klêbêt | termasuk | |
| klêngêr | kantu | pingsan | |
| kleru | klintu | keliru | |
| klumpuk | klêmpak | kumpul | |
| ko/kok | sampeyan | panjenengan | engkau |
| kobong | kabêsmi | kebakar | |
| kodanan | kêjawahan | kejawahan | |
| kok | sampeyan | panjênêngan | kau |
| kon | ken | utus | suruh |
| kongkon | kengken | ngutus | menyuruh |
| kongkon | kengken | utus/dhawuh | disuruh |
| kono | riku | situ | |
| kowe | sampeyan | panjenengan | engkau |
| kowe | sampeyan | panjenengan | kau |
| krasa | kraos | terasa | |
| krasan | kraosan | betah | |
| kringêt | riwe | mandi jamas | |
| krungu | mireng | midhanget | mendengar |
| kubur | petak | sare | kubur |
| kubur | petak | sarean | kubur |
| kuburan | pasareyan | makan | |
| kudu | kêdah | harus | |
| kuku | kênaka | kuku | |
| kukuh | kêkah | kokoh | |
| kulak | kilak | membeli untuk dijual | |
| kulon | kilen | barat | |
| kuluk | makutha | mahkota | |
| kumat | kimat | kambuh | |
| kumawani | kumawantun | terlalu berani | |
| kumbah | girah | basuh | |
| kumpul | kêmpal | kumpul | |
| kuna | kina | kuna | |
| kuning | jêne | kuning | |
| kuping | talingan | pendengaran | |
| kurang | kirang | kurang | |
| kuru | kêra | kurus | |
| kuru | monyet | susut | kurus |
| kurung | sêngkêr | kurung | |
| kutha | kitha | kota | |
| kuwasa | kuwaos | kuasa | |
| kuwat/kêlar | kiyat/kuwawi | besar lengan berkuasa | |
| kuwatir | kuwatos | khawatir | |
| kuwi | niku | punika | itu |
| labuh | labêt | berjasa untuk | |
| ladi | lados | layan | |
| lagi | saweg | nembe | gres saja |
| lair | miyos | lahir | |
| lair | lair | miyos | lair |
| laki | semah | garwa, sarêsmi | suami |
| lali | supe | lupa | |
| usang | lami, dangu | usang | |
| lambe | lathi | bibir | |
| lan | kaliyan | dan | |
| lanang | jalêr | laki-laki | |
| lanang | jaler | kakung | laki-laki |
| landa | landi | belanda | |
| landheyan | jêjêran | tangkai tombak | |
| larang | awis | mahal | |
| lawang | konten | kori | pintu |
| lawang | kontên, kori | pintu | |
| lawas | lami, dangu | usang | |
| lawe | sêlangkung | dua puluh lima | |
| lêbu | lêbêt | dalam | |
| lek | wungu | terjaga | |
| lêlara | sêsakit | penyakit | |
| lêmah | siti | tanah | |
| lêmu | lêma | lêmbut, halus | |
| lênga | lisah | minyak | |
| lêngên | pamênthangan | lengan | |
| leren | kendêl | istirahat | |
| lêstari | lêstantun | lestari, infinit | |
| lima | gangsal | lima | |
| linggih | lênggah | pinarak | duduk |
| linuwih | linangkung | lebih, luar biasa | |
| liru | lintu | tukar, ganti | |
| liwat | langkung | miyos | lewat |
| liwêt | mbênthak | menanak nasi | |
| lor | ler | utara | |
| loro | kalih | dua | |
| lorodan | lorodan | bekas | |
| lucu | cucud | lucu | |
| luh | waspa | air mata | |
| luku | lujêng | bajak | |
| lulang | cucal | kulit | |
| lumrah | limrah | biasa | |
| lungguh | lênggah | duduk | |
| luput | lepat | salah, keliru | |
| luwih | langkung | lebih | |
| maca | maca | maos | baca |
| maca | maos | dilisankan | |
| macan | sima | macan | |
| madu | mabên | bertengkar | |
| maju | majeng | maju | |
| malam | lilin | lilin | |
| maling | padung | pencuri | |
| mamah | nggilut | mengunyah | |
| mana | mantên | sekian | |
| mandhêg | kendêl | berhenti | |
| maneh | malih | lagi | |
| manggon | manggen | lenggah | daerah tinggal |
| mangkana | makatên | demikian | |
| manuk | pêksi | burung | |
| mara | dhatêng | tiba | |
| mata | mripat | paningal | mata |
| mata | mripat | paningal, soca | mata |
| mati | pejah | seda | meninggal |
| mati | pejah/tilar | seda | meninggal |
| mau | wau | tadi | |
| mawa | mawi | bara api | |
| mayit | jisim | layon | mayat |
| mayit | jisim | layon | mayat |
| mêlek | wungu | terjaga | |
| melu | tumut | dherek | ikut |
| melu | tumut | ndherek | ikut |
| mênang | mimpang | menang | |
| mênawa | mênawi | bila kalau | |
| menehi | ngaturi, nyukani | nyaosi, maringi | memberi |
| mêngko | mangke | nanti | |
| mênjangan | sangsam | sejenis rusa | |
| mêntas | nêmbe | gres saja | |
| mênyang | dhatêng | ke | |
| menyang | dhateng | tindak | pergi/ke |
| mêrga | margi | karena | |
| mêruhi | nyêmêrêpi | mengetahui | |
| mêtêng | wawrat, mbobot | nggarbini | hamil |
| meteng | wawrat/ngandheg | mbobot/nggarbini | hamil |
| mêtu | mêdal | miyos | keluar |
| milang | mical | menghitung | |
| minggat | kesah | lolos | melarikan diri |
| minggat | kesah | lolos/kentar | minggat |
| mlaku | mlampah | tindak | berjalan |
| mono | mantên | demikian | |
| mor | kêmpal | kumpul | |
| mori | montên | kafan | |
| mot | wrat | muat | |
| mudhun | mandhap | turun | |
| muga-muga | mugi-mugi | mudah-mudahan | |
| mula | mila | memang | |
| mulang | mucal | mengajar | |
| mulih | mantuk | kondur | pulang |
| mumêt | puyêng | pusing | |
| mundhak | mindhak | tambah | |
| mung | namung, naming | hanya | |
| munggah | inggah | naik | |
| mungguh | mênggah | mengenai | |
| mungsuh | mêngsah | musuh, lawan | |
| muni | mungel | bersuara | |
| murah | mirah | murah | |
| muring | sedih | murka | |
| mutah | luntak | muntah | |
| mutawatir | mutawantos | ancaman | |
| muwah | miwah | dan juga | |
| nagara | nagari | negara | |
| ndandani | ndandosi | membetulkan | |
| ndêdawa | memanjang | memperpanjang | |
| ndelehake | nyukakake | maringake | meletakkan |
| ndêleng | ningali | mriksani | melihat |
| ndokokake | ndekekakên | maringakên | meletakkan |
| nduweni | nggadahi | mempunyai | |
| nêmpuh | nêmpah | nempuh | |
| nesu | srengen | sedih | murka |
| nêsu | srêngên | sedih | murka |
| ngadêk | jumênêng | berdiri | |
| ngadhêp | sowan | marak | menghadap |
| ngajeni | ngaosi | menghargai | |
| ngaji | ngaos | mengaji | |
| ngajokakên | ngajêngakên | memajukan | |
| ngakoni | ngakêni | mengakui | |
| ngaku | ngakên | mengaku | |
| ngalangi | mambêngi | menghalangi | |
| ngalor | ngaler | ke utara | |
| ngambakake | miyarakên | meluaskan | |
| ngambu | ngambêt | membau | |
| ngambung | ngaras | mencium | |
| nganakake | ngawontênakên | mêngadakan | |
| nganti | ngantos | hingga | |
| nganyang | ngawis | menawar | |
| ngapura | ngapuntên | memaafkan | |
| ngarani | mastani | menyebut | |
| ngarêp | ngajêng | di depan | |
| ngasor | ngawon | menyerah | |
| ngawaki | nyêlirani | melaksanakan sendiri | |
| ngêboti | ngawrati | lebih | |
| ngêlak | salit | haus | |
| ngelingi | ngemuti | mengingat | |
| ngêlu | puyêng | pusing | |
| ngêndhêgake | ngêndêlake | menghentikan | |
| ngendhog | nigan | bertelur | |
| ngenger | ngabdi | mengabdi | |
| ngêpekake | mêndhêtake | mundhutake | mengambilkan |
| ngêrti | ngêrtos | priksa | tahu |
| nggadhuhi | ngampili | meminjami | |
| ngganti | nggantos | mengganti | |
| nggawa | bêkta | membawa | |
| nggêmuyu | nggêgujêng | menertawakan | |
| nggênêpi | njangkêpi | melengkapi | |
| nggo | angge | agem | pakai |
| nggoleki | madosi | mencari | |
| nggugah | nggigah | mungu | membangunkan |
| nggugat | nggigat | menggugat | |
| nggunakake | ngginakakên | menggunakan | |
| ngilang | ngical | hilang | |
| nginang | ngganten | menginang | |
| nginêp | nyipêng | nyare | menginap |
| ngingu | ngingah | memelihara | |
| ngising | bebucal | bobotan | hajat besar |
| nglairake | nglairakên | mbabarakên | melahirkan |
| nglakoni | nglampahi | nindakaken | melaksanakan |
| nglarani | nyakiti | menyakiti | |
| ngliwêt | mbêthak | menanak nasi | |
| ngreti | ngertos | priksa/pirsa | tahu |
| ngudarasa | ngudaraos | membatin | |
| njaba | njawi | di luar | |
| njaga | njagi | ngrêksa | menjaga |
| njagokake | nyawungakên | mencalonkan | |
| njaluk | nyuwun | minta | |
| nom | nem | timur | muda |
| nuli | nuntên, lajêng | lalu, cepat | |
| nyambut gawe | nyambut damel | ngasta | |
| nyambut gawe | nyambut damêl | ngasta damêl | bekerja |
| nyêkêl | nyêpêng | ngasta | memegang |
| nyilih | nyambut | ngampil | pinjam |
| nyrêngêni | ndukani | memarahi | |
| nyritani | nyriyosi | menceritakan | |
| nyundhuki | nyangsangi | menyunting | |
| obah | ebah | bergerak | |
| obat | jampi | usada | obat |
| obong | bêsmi | bakar | |
| oleh | angsal | mendapat | |
| oleh | angsal | kepareng/pikantuk | boleh |
| omah | griya | dalem | rumah |
| omah | griya | dalêm | rumah |
| omah-omah | emah-emah | krama | nikah |
| ombe | unjuk | minum | |
| ombo | wiyar | luas | |
| omong | ginêm | andika | bicara |
| omong | ginem/sanjang | ngendika | berkata |
| ompong | dhaut | ompong | |
| opah | epah | upah | |
| ora | botên | tidak | |
| owah | ewah | berubah | |
| padha | sami | sama | |
| padhang | pajar | terang | |
| padu | pabên | bertengkar | |
| paido | paibên | tidak percaya | |
| pajêng | paos | pajak | |
| pakarangan | pêkawisan | halaman | |
| panah | jêmparing | panah | |
| panas | bênter | panas | |
| pangan | tedha | dhaharan | makanan |
| pangan | têdha | dhaharan | makanan |
| panggonan | panggenan | daerah | |
| pangilon | paningalan | cermin | |
| pangudakara | pangudakawis | asumsi | |
| pangudarasa | pangudaraos | perasaan hati | |
| panguripan | pagesangan | kehidupan | |
| papat | sêkawan | empat | |
| paran | purug | rantau | |
| pari | pantun | padi | |
| pasa | siyam | puasa | |
| pasar | pêkên | pasar | |
| pati | pêjah | seda, surud | maut |
| payu | pajêng | laris | |
| payung | songsong | payung | |
| pêdhang | sabêt | pedang | |
| pek | pêndhêt | pundhut | ambil |
| pek | pendhet/suwun | pundhut | pinta |
| pelanangan | pejaleran | kalam* | penis |
| pêndhapa | pêndhapi | pendapa | |
| pêndhok | kandhêlan | lapisan emas pada keris | |
| pênêr | lêrês | sempurna | |
| pênthil | mundri | putting susu | |
| petan | ulik | mencari kutu rambut | |
| piandel | kapitadosan | kepercayaan | |
| pijêt | pêtêk | pijit | |
| piker | manah | penggalih | piker |
| pikir | manah | pênggalih | pikiran |
| pikul | dipunrêmbat | dipikul | |
| pilara | dipunpisakiti | disakiti | |
| pilis | larik, sigit | pilis | |
| ping | ping, kaping | dikalikan | |
| pipi | pêngarasan | pipi | |
| pira | pintên | berapa | |
| piranti | pirantos | alat | |
| piring | lancaran | ambêngan | piring |
| pisan | pindhah | sekali | |
| pitakon | pitakên | padangon | apa yang ditanyakan |
| pitaya | pitados | percaya | |
| pitik | ayam | ayam | |
| pituduh | pitêdah | nasihat, petunjuk | |
| pracaya | pitados | percaya | |
| prada | praos | cat emas | |
| prakara | prêkawis | perkara | |
| prau | baita | bahtera | |
| prayoga | prayogi | patut, layak | |
| prihatin | prihatos | prihatin, berprihatin | |
| pring | dêling, bambu | bambu | |
| priyayi | priyantun | darah biru | |
| puluh | dasa | puluh | |
| pundhak | pamidangan | pundak, pundak | |
| pungkur | pêngkêr | kepingan / sisi belakang | |
| pupak | dhaut | ganti gigi, ompong | |
| pupu | wêntis | paha | |
| pupur | tasik | bedak | |
| puput | dhautan | putus tali pusar | |
| pusêr | pusêr | pusar | |
| putih | pêthak | putih | |
| putu | wayah | cucu | |
| rabi | krama, pikrama | nikah, kawin | |
| rada | radi | agak | |
| rahayu | rahajêng | selamat | |
| rai | pasuryan | muka, wajah | |
| rambut | rikma | rambut | |
| rambut | rambut | rikma | rambut |
| rana | mrika, mriku | ke sana | |
| rasa | raos | rasa, perasaan | |
| rata | radin | rata, merata | |
| raup | suryan | cici muka | |
| rêbut | rêbat | rebut, rampas | |
| rêdatin | rêdatos | sedih, susah | |
| rêga | rêgi | harga | |
| rêkasa | rêkaos | sulit, parah | |
| rêmbug | rêmbag | runding | |
| rêmbulan | candra | bulan | |
| rene | mriki | ke sini | |
| ribut | ribêt | repot | |
| rina | rintên | siang | |
| riyak | jagra | lendir, dahak | |
| riyaya | riyadi | hari raya | |
| robah | rêbah | ubah, berubah | |
| rokok | sês | rokok | |
| rombak | rêbah, rombak | rombak | |
| rubêd | ribêd | repot | |
| rubuh | rêbah | roboh | |
| rumat | rimat | simpan, pelihara | |
| rungu | pireng | midhanget | dengar |
| rungu | pirêng | pidangêt | dengar |
| runtuh | rêntah | runtuh | |
| rupa | rupi | rupa | |
| rupak | ripak | sempit pandangannya | |
| rusak | risak | rusak | |
| rusuh | rêsah | rusuh | |
| sabuk | paningsêt | sabuk | |
| sadulur | sedherek | sentana* | saudara |
| saguh | sagah | sanggup | |
| saiki | sakmênika | kini | |
| sajen | caosan | sajian | |
| saji | dipunsaosaken | diberikan saja | |
| saka | saking | asalnya | |
| salah | lêpat | salah | |
| salin | santun, gantos | ganti pakaian | |
| sambung | sambêt | sambung | |
| samubarang | samukawis | segala sesuatu | |
| sangga | sanggi | ditopang, ditanggung | |
| sapa | sintên | siapa | |
| sapi | lêmbu | lembu | |
| sapih | dipunpêgêng | disapih, disarak | |
| sarwa | sarwi | serba | |
| sasi | wulan | bulan | |
| sawah | sabin | sawah | |
| sê- | satunggal | satu | |
| seba | sowan | menghadap | |
| sêbar | dhawah | sebar (benih) | |
| sêbut | sêbat | mengatakan, sebut | |
| sêbut | sêbatan | nama | |
| sêdhela | sakedhap | sebentar | |
| sêdhêng | cêkap | cukup | |
| sêdhêngan | cêkapan | kecukupan | |
| sêga | sêkul | nasi | |
| sêgara | sêgantên | maritim | |
| seje | sanes | berbeda | |
| sêka | saking | dari | |
| sêlawe | sêlangkung | dua puluh lima | |
| seleh | sukakakên | paringaken | ditaruh, diletakkan |
| sêmana | sêmantên | sekian itu | |
| sêmaya | sêmagos | menangguhkan | |
| sêmbêlih | pragat | menyembelih | |
| sêmono | sêmantên | sebesar itu | |
| sendok | karena | sendok | |
| sênêng | rêmen | senang, suka | |
| sêparo | sêpalih | separo | |
| sêpi | sêpên | sunyi, sepi | |
| sêprana | sêprika | semenjak dulu | |
| sêprene | sêpriki | hingga kini | |
| sêpuluh | sêdasa | sepuluh | |
| sêru | sora | keras (suara) | |
| sesuk | benjing | besuk | |
| sêtali | sêtangsul | dua puluh sen | |
| sêthithik | sêkêdhik | sedikit | |
| si | pun | si | |
| sida | siyos | estu | jadi |
| siji | sêtunggal | satu | |
| sikut | siku | siku | |
| silih | sambut | pundhut, ampil | pinjam |
| silih | sambut/ngampil | pundhut ngampil | meminjam |
| silihan | sambutan | ampilan | pemberian |
| sing | ingkang | yang | |
| sisi | sêmprit | membuang ingus | |
| slametan | wilujengan | sugengan | selamatan |
| sok | asring | sering | |
| sore | sontên | sore | |
| sranta | srantos | sabar menanti | |
| srêngên | dipunsrêngêni | dimarahi | |
| srêngenge | surya | matahari | |
| suguh | dipunsêgah | dipunsugata | disuguh |
| suguh | segah | sugata | jamuan |
| sukêr | tarab | bulanan | |
| sukêt | rumput | rumput | |
| sumurup | sumêrêp | priksa, uninga | mengerti, melihat |
| sunat | têtês | khitan | |
| sungu | singat | tandut | |
| supaya | supados | supaya | |
| surasa | suraos | arti, maksud | |
| suruh | dipunsêdhahi | diundang | |
| surup | sêrap | petang | |
| susah | sisah | sêngkêl | susah |
| susah | sisah | sungkawa/sekel | sedih |
| suson | sêsêpan | masih menyusu | |
| susu | pêmbayun | susu, payudara | |
| susur | susur | sugi, susur | |
| suwara | suwanten | bunyi | |
| suwarga | suwargi | surga, almarhum | |
| suwe | dangu | usang | |
| suwêng | sêngkang | sunbang | |
| suwung | suwêng | (rumah) kosong | |
| tai | tinja | tahi, tinja | |
| tak- | kula- | dalem-, kawula- | saya |
| tak/dak | kula | adalem/kawula | saya |
| takon | taken | mundhut priksa | bertanya |
| takon | taken | nyuwun priksa/mundhut priksa dangu | bertanya |
| tali | tangsul | tali | |
| tamba | jampi | usada | obat |
| tambah | jampi | usada | jamu |
| tampa | tampi | memperoleh | |
| tanda tangan | tapak asta | tanda tangan | |
| tandur | tanêm | tanam | |
| tangan | asta | tangan | |
| tangga | tanggi | tetangga | |
| tanggon | tanggên | tangguh | |
| tanggung | tangêl | tanggung-tanggung | |
| tangi | wungu | berdiri | |
| tangi | tangi | wungu | berdiri |
| tangis | pamuwun | tangis | |
| tapêl | rakêtan | bedak perut | |
| tapih | sinjang | nyamping | kain batik (perempuan) |
| tari, ditari | dipuntantun | ditanya mau atau tidak | |
| tatu | labêt | luka | |
| tau | nate | pernah | |
| tawa | tawi | menawari dagangan | |
| têbu | rosan | tebu | |
| têgal | têgil | ladang | |
| têka | dhatêng | rawuh | tiba |
| teka | dhateng/dumugi | rawuh | hadir |
| têkan | dumugi | tiba, hingga | |
| têkên | karena | tongkat | |
| têlu | tiga | tiga | |
| têmbaga | têmbagi | tembaga | |
| têmbang | sêkar | lagu, nyanyian | |
| têmên | estu, yêktos | sungguh, benar | |
| têmon | pêpanggihan | pertemuan | |
| têmu | panggih | temu | |
| tênan | estu, yêktos | senyatanya | |
| têpung | têpang | kenal, bertemu | |
| têrus | lajêng | terus | |
| têtak | supit | khitan | |
| têtêpungan | têtêpangan | berkenalan | |
| têtuwa | sêsêpuh | sesepuh, tetua | |
| tilik | dhawah | jatuh | |
| tilik | tuwi | tinjo | tandang |
| tilik | tuwi | tinjo, sowan | berkunjung, menjenguk |
| tinggal | tilar | meninggalkan | |
| tlaten | tlatos | tekun | |
| tontonan | têtingalan | pertunjukan | |
| trasi | traos | terasi | |
| tuduh | têdah | paring priksa | memberitahukan |
| tulis | sêrat | tulis | |
| goresan pena | sêratan | goresan pena | |
| tuma | itik | kutu | |
| tumbak | waos | watangan | tombak |
| tuna | tuni | rugi, tidak hingga | |
| tunggal | tungil | satu, tunggal | |
| tunggang | tumpak | nitih | naik |
| tunggang | tumpak | nitih | naik (kendaraan) |
| tunggangan | tumpakan | titihan | kendaraan |
| tunggu | têngga | tunggu | |
| turah | tirah | lebih | |
| turon | tilêman | sareyan | tiduran |
| turun | têdhak | keturunan | |
| turunan | têdhakan | asal usul keturunan | |
| tutu | dipungêntang | ditumbuk | |
| tutur | sanjang, criyos | paring priksa | berkata |
| tutur | sanjang/criyos | parik priksa/caos priksa | berkata |
| tuwa | sepuh | yuswa | bau tanah |
| tuwa | sêpuh | yuswa | bau tanah |
| tuwuh | tewah | tumbuh | |
| udakara | udakawis | kira-kira | |
| udan | jawah | hujan | |
| udhal | bidhal | bidhal | berangkat |
| udhar | lukar | lepas kain batik | |
| udhun | mandhap | turun | |
| uga | ugi | juga | |
| ugêl-ugêl | pagêlangan | pergelangan tangan | |
| ujar | punagi | janji, sumpah | |
| ula | sawêr | ular | |
| ulat | pasuryan | raut muka | |
| ulêm | atur | permintaan | |
| ulih | antuk | kondur | pulang |
| ulih | mantuk | kondur | pulang |
| umbêl | gadhing | ingus | |
| umur | yuswa | umur | |
| undang | timbal | atur | panggil |
| undang | timbale | aturi | undang |
| undhak | mindhak | meningkat | |
| unggah | inggah | naik | |
| ungkur | pêngkêr | belakang | |
| uni | ungêl | bunyi, bunyi | |
| upakara | upakawis | pelihara | |
| upama | upami | upama | |
| usus | jaringan | usus | |
| utama | utami | utama | |
| utang | sambut | ngampil | pinjam |
| utang | sambut/ampil | nyuwun/mundhut ngampil | hutang |
| utawa | utawi | atau | |
| uyah | sarêm | garam | |
| uyuh | toyan | kencing | |
| waca | waos | baca | |
| wacan | waosan | bacaan | |
| wadi | wados | belakang layar | |
| wadon | êstri | putri, perempuan | putri, perempuan |
| wadon | setri | putrid/wanita | perempuan |
| wae | kemawon | saja | |
| wahing | sigra | bersin | |
| waja | waos | baja | |
| walanda | walandi | belanda | |
| wani | wantun | berani | |
| wanti-wanti | wantos-wantos | nasehat keras | |
| warangka | sarungan | sarung keris | |
| waras | saras | dhangan | sembuh |
| waras | saras | waluya | sembuh |
| warêg | tuwuk | kenyang | |
| warisan | tilaran | pusaka | warisan |
| warisan | tiliran | pusaka* | warisan |
| warna | warni | warna/jenis | |
| warung | wande | kedai, warung | |
| waspada | wasapaos | wasapada | |
| watara | watawis | antara, kira-kira | |
| watu | sela | kerikil | |
| watuk | cêkoh | batuk | |
| wayah | wanci | waktu | |
| wayang | ringgit | wayang | |
| wedang | benteran | unjukan | miniman |
| wedang | bênteran | unjukan | minuman |
| wêdêl | cêlêp | cat kain | |
| wêdhus | menda | kambing | |
| wêktu | wêkdal | waktu | |
| weneh | dipunsukani | diberi | |
| wêngi | dalu | malam | |
| wêrta | wêrtos, wartos | berita, kabar | |
| weruh | sumerep | priksa | melihat |
| wêruh | sumêrêp | uninga, priksa | tahu, melihat |
| wêsi | tosan | besi | |
| wêteng | padharan | perut | |
| wêton | wêdalan | hari kelahiran | |
| wêtu | kêwêdal | kêwiyos | terungkap |
| wetu | wedal | wiyos | keluar |
| weweh | suka | maringi/nyaosi/ngaturi | memberi |
| wicara | wicanten | ngendika | berkata |
| wicara | wicantên | ngêndika | bicara |
| wigati | wigatos | perlu sekali, penting | |
| wilang | wical | hitung | |
| wilangan | wicalan | hitungan, bilangan | |
| wirang | isin | lingsem | malu |
| wis | sampun | sudah | |
| wisuh | wijik | mencuci tangan/kaki | |
| wuda | lukar | lepas pakaian | |
| wudêl | nabi | pusar | |
| wudun | untar | nanah | |
| wulangan | wucalan | pelajaran | |
| wuluh | wêlah | buluh, bambu | |
| wuragil | waruju | bungsu | |
| wurung | sande | tidak jadi | |
| wutuh | wêtah | utuh | |
| wuwuh | wêtah | bertambah | |
| wuwuhan | wêwahan | aksesori | |
| ya, iya | inggih | ya | |
| yêkti | yêktos | betul | |
| yen | bilih | jikalau | |
| yo | mangga | sumangga |
Bagi Anda yang ingin berguru bahasa Jawa halus atau yang sering kita kenal yakni bahasa jawa kromo inggil. Kebetulan Admin juga sering lupa dan masih banyak yang belum ngerti jadi kali ini Admin share kamus bahasa jawa halus untuk kita berguru bersama...
Adapun caranya tinggal memasukkan kata/kalimat pada kotak input yang tersedia diatas dengan salah satu bahasa Indonesia atau jawa. Mudahkan....
Demikian semoga bermanfaat untuk melestarikan bahasa jawa.....